DIAPORAMA -

- dźwiękowy fotomontaż,

to podobnie jak film i muzyka, technika manipulowania u widza uwagą i emocjami w czasie
za pomocą kompozycji dźwięku z obrazem wyświetlanym na ekranie

nie najważniejsze są zdjęcia, lecz relacja dźwięku z wizją

przeważnie jest to ciągły, zmieniający się obraz uzyskany z fotografii, zsynchronizowany z dźwiękiem

istotą diaporamy jest dramaturgia zbudowana następującymi elementami:

- nieprzypadkowy związek formy następujących po sobie obrazów,

- dynamiczny fotomontaż powstający podczas ich przenikania ważniejszy od pojedynczych zdjęć - przenikanie nie jest pauzą destrukcją (zanikaniem jednego i pojawianiem drugiego zdjęcia) lecz tworzeniem jednego obrazu z dwóch,

- zmienne tempa i rytmy przenikań, jazd odpowiednie do temp i rytmów dźwięków,

- związek emocji obrazu z emocjami dźwięku


istotą diaporamy był fotomontaż na żywo (tworzenie jednego, zmieniającego się lub statycznego, obrazu z dwóch lub więcej przezroczy wyświetlanych równocześnie rzutnikami z różną, zmieniajacą się jasnością i dźwięk, który nie jest tłem czy pomocą w odbiorze obrazów ale razem z nimi tworzy nową jakość - diaporamę

ale przeważnie i błędnie "diaporamą" nazywają slideshow, czyli technikę zmuszania innych do oglądania na ekranie (z muzyką w tle) kolejno wyświetlanych, dziesiątek byle jakich lub ładnych, odrębnych (lub połączonych tylko tematem, miejscem, efektami przejść wideo) zdjęć, bo autorowi nie chciało się wybrać kilku najlepszych

List do początkującego diaporamisty na końcu tej strony

Mam kilkanaście diaporam o czasach trwania od kilku do 20 min. Uzyskiwały one najwyższe nagrody na ogólnopolskich konkursach w Szczecinie, Lubinie, Lublinie, Gdańsku, Częstochowie, Warszawie, Rzeszowie. Pokazywałem je też w innych miejscowościach i u siebie w domu. Z muzykiem Arturem Lasoniem jeździliśmy po Polsce ze znacznie dłuższymi audiowizualnymi spektaklami – w nich posługiwałem się głównie "niefotograficznymi" przezroczami w postaci np. płatków kwiatów, muszek, małych akwariów z mieszającymi się kolorowymi cieczami i innymi ruchomymi diapozytywami “czystej formy” - robią to teraz moi studenci

wraz z cyfryzacją fotografii i wideo przestałem robić diaporamy (robię pamiątkowe mixy fotofilmowe), ale zdigitalizowałem stare (lata 80-te) diaporamy - obok


konkurs na wizualizację muzyki polskiej


  • MALARSTWO CZAKRAMY

    to fragment z 3. części filmu PRACOWNIA RZECZY PIĘKNYCH

  • ”APOKALIPSA JANUSZA SOKOŁOWSKIEGOfot. 16.10.1987
  • malarz (nie żyje), jego dom (spłonął) i ekspresyjne obrazy (część nie istnieje) z muzyką Tadeusza Bairda - 9 min. część 1 (4 min.)



  • “GŁOSY Z ODDALI” o życiu i śmierci malującego ustami, 6 min.



  • ”SYMPATYCZNA 14” (Blokersi)
  • czarno-biała negatywowa opowieść o mojej i “AYA RL” ulicy (gr. sympatheia = współcierpienie), 7 min.






  • Te niżej maszynowe przenikania zdjęc z diaporam bez dźwięku do obejrzenia przez przeglądarki MSIE czyli Windows Internet Explorer.
    Firefox skacze.
    Opera nie odbiera!


    W NIEBIE I NA WODZIE ... W NIEBIE I NA WODZIE ... W NIEBIE I NA WODZIE ...

    • ”W NIEBIE I NA WODZIE ...”
    W niebie i na wodzie
    nie ma granic ni kolein
    błądzę gdzie wytyczono gościńce.

    wyrafinowane plastycznie formy natury z wodą, z muzyką ze Wschodu, 6 min.
    zdjęcia z diaporamy bez dźwięku i w stałym rytmie zobaczysz klikając w fotografię obok

    POKÓJ POKÓJ



    spojrzenia do mego materialnego i psychicznego wnętrza z psychodelicznymi obrazami sprzed lat, muz. m.in. Hendrixa, 9min.


    OPERA NIE OTWIERA !!!

    drewniana rozpadająca się z 1658 roku, fot. 1985 (obecnie zrekonstruowana) przerastana bujną zielenią z biciem dzwonów, 7 min. →


    U TWYCH STÓP

    to zapis ze stacji ornitologicznej, 4 min.


    motyle, ptaki, kwiaty i inne ładne obrazki z głosami przyrody, 20 min. →


    kolędowanie ze studentami, sąsiadami, znajomymi, nieznajomymi, 10 min.




    List do początkującego diaporamisty:


    Ładne obrazki i nieprzeszkadzająca muzyka, to nie diaporama


    rytm stały monotonny MECHANICZNY relaksujący usypiający

    dla relaksującego odpłynięcia wskazane było by dłuższe przenikanie

    z NIE nieważnym obrazem powstającym z dwóch kolejnych

    i z przepływaniem formy z jednego do drugiego



    diaporama, to dynamiczny fotomontaż uwzględniający dopełnianie świateł i cieni z następujących po sobie fotografii

    istotą diaporamy jest dramaturgia budowana z następujących elementów:
    nieprzypadkowy związek formy następujących po sobie obrazów,
    dynamiczny fotomontaż powstający podczas ich przenikania,
    zmienne tempa i rytmy przenikań, jazd odpowiednie do temp i rytmów dźwięków,
    związek emocji obrazu z emocjami dźwięku




    wolę mniej mechaniczne

    więc i z dźwiękiem mniej martwym: z fluktuacją rytmu, głośności

    i do tego różne czasy, tempa przenikań

    inne tempo pojawiania, inne zanikania, różne czasy podwójnego obrazu

    z jakąś dramaturgią

    cisza - dźwięk
    jasno - ciemno
    kolorowo - monochromatycznie
    ...

    bezruch - oczekiwanie - zapowiedź - napięcie - kulminacja - rozwiązanie ...



    muzycy mają lepsze poczucie czasu; fluktuacji uwagi, emocji w czasie,

    każdy indyjski reżyser filmowy ma wykształcenie muzyczne

    raczej nie dla tego, że używa muzyki

    ale, że dla filmu też konieczne jest poczucie czasu

    dla diaporamy też istotniejsza jest kompozycja w czasie (organizacja fluktuacji)

    niż kompozycja pojedyńczego kadru



    a jeśli zajmujemy się kompozycją obrazu to raczej tego podwójnego i relacjami między następującymi po sobie bodźcami



    prawie niedopuszczalne jest łączenie kadrów pionowych z poziomymi



    fotograf, malarz manipuluje uwagą, ruchem spojrzenia po powierzchni kadru

    przez kompozycję bodźców na płaszczyźnie



    a diaporamista, filmowiec, muzyk zmiennością emocji, uwagi w czasie

    poprzez kompozycję bodźców w czasie



    jak byś więcej oglądał, robił diaporam

    to pewnie też by Ci się znudziła taka monotonna projekcja




    DIAPORAMA Z POTRZEBY SERCA, "Film Naukowy", 1993, 2, 33 - 37.
    lub: BRONISZÓW `98 (7 - 14 czerwca), XII Ogólnopolskie Warsztaty Fotograficzne, Lubuskie Towarzystwo Fotograficzne, s.41 - 44.

    Waldemar FRĄCKIEWICZ - WIDZENIE: INDEX